- درد آردن
جزاندن، به درد آوردن
معنی درد آردن - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(زِ تَ)
لغت نامه دهخدا
قرین درد و الم شدن.
- امثال:
مگر زبانت درد می آید، چرا از گفتن چیزی که ترا زیان ندارد امتناع ورزی. (امثال و حکم).
، بدرد آمدن. متألم شدن. (یادداشت مرحوم دهخدا). رنجیده خاطر شدن. آزرده شدن: سخن همه سخن غازی بود و خلوتها در حدیث لشکر با وی می رفت و پدریان را از آن نیک درد می آمد. (تاریخ بیهقی ص 58).
- به درد آمدن، درد گرفتن. متألم شدن. آزرده شدن. کوفته شدن. احساس غم و رنج کردن:
طفل را چون شکم بدرد آمد
همچو افعی ز رنج او بربیخت.
پروین خاتون.
- ، رنجور و کوفته شدن: سوارگان ما نیک بدرد آمده و بدان زشتی هزیمت شده و اگر خوارزمشاه آن ثبات نکردی... خللی افتادی بزرگ. (تاریخ بیهقی چ فیاض ص 446).
- ، متأثر شدن:
دل شیرین بدرد آمد ز داغش
که مرغی نازنین گم شد زباغش.
نظامی
- امثال:
مگر زبانت درد می آید، چرا از گفتن چیزی که ترا زیان ندارد امتناع ورزی. (امثال و حکم).
، بدرد آمدن. متألم شدن. (یادداشت مرحوم دهخدا). رنجیده خاطر شدن. آزرده شدن: سخن همه سخن غازی بود و خلوتها در حدیث لشکر با وی می رفت و پدریان را از آن نیک درد می آمد. (تاریخ بیهقی ص 58).
- به درد آمدن، درد گرفتن. متألم شدن. آزرده شدن. کوفته شدن. احساس غم و رنج کردن:
طفل را چون شکم بدرد آمد
همچو افعی ز رنج او بربیخت.
پروین خاتون.
- ، رنجور و کوفته شدن: سوارگان ما نیک بدرد آمده و بدان زشتی هزیمت شده و اگر خوارزمشاه آن ثبات نکردی... خللی افتادی بزرگ. (تاریخ بیهقی چ فیاض ص 446).
- ، متأثر شدن:
دل شیرین بدرد آمد ز داغش
که مرغی نازنین گم شد زباغش.
نظامی
(زِ وَ دَ)
لغت نامه دهخدا
بدرد آوردن. تولید درد کردن. دردناک ساختن. با درد همراه کردن. ایجاع. تفجیع. (تاج المصادر بیهقی). فجع. (دهار). رنجور و بیمار کردن:
چو عضوی بدرد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار.
سعدی. قام فی ظهری، بدرد آورد مرا. (منتهی الارب). مض ّ، بدرد آوردن جراحت. (تاج المصادر بیهقی) ، رنج دادن. اذیت کردن. اءود. (تاج المصادر بیهقی) _ (: k05l) _
بدان باش کو گفت زآن برمگرد
چو گفتار و رایت نیارد بدرد.
فردوسی
چو عضوی بدرد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار.
سعدی. قام فی ظهری، بدرد آورد مرا. (منتهی الارب). مض ّ، بدرد آوردن جراحت. (تاج المصادر بیهقی) ، رنج دادن. اذیت کردن. اءود. (تاج المصادر بیهقی) _ (: k05l) _
بدان باش کو گفت زآن برمگرد
چو گفتار و رایت نیارد بدرد.
فردوسی
(زِ گِ رِ تَ)
لغت نامه دهخدا
دارای رنج و درد بودن واحساس وجع کردن. (ناظم الاطباء). متألم و متأثر و رنجور بودن. دردمند و آزرده از درد بودن:
دردی که دل ز دست تو می کرد می کند
بر دل چگونه دست نهم درد می کند.
خواجه آصفی (از آنندراج).
التذاع، سخت درد کردن زخم و ریش و آنچه بدان ماند. (المصادر زوزنی). طمر، درد کردن دندان. (از منتهی الارب). فقیر، آنکه مهرۀ پشتش درد کند. (دهار). لبن، درد کردن گردن از بالش. (از منتهی الارب).
- امثال:
از نخورده بگیر بده به خورده، آنکه خورده خورده دانش درد می کند. (امثال و حکم) ، ناراحت و رنجور شدن. رنج و ناراحتی بر کسی عارض شدن. درد گرفتن. عارض شدن وجع. آزرده شدن. متأثر شدن: خلیفه را سخت درد کرده بود از بوسه دادن من بر سر و کتف و دست و آهنگ پای بوس کردن. (تاریخ بیهقی ص 174).
ملک از ناخن همی جدا خواهی کرد
دردت کند ای دوست خطا خواهی کرد.
احمد برمک (از فرهنگ اسدی).
در درد فراق تو دل من
جان داد و نکرد هیچ دردش.
خاقانی.
، ناراحت و رنجور ساختن. دچار رنج و ناراحتی کردن:
مغزت نمی برد سخن سرد بی اصول
دردت نمی کند سر روئین چون جرس.
سعدی.
این همه خار می خورد سعدی و بار می برد
سنگ جفای دوستان درد نمی کند بسی.
سعدی.
- درد کردن سخن کسی را، اثر کردن ملامت در او. (یادداشت مرحوم دهخدا) :
کشتۀ غمزۀ تو شد حافظ ناشنیده پند
تیغ سزاست هرکه را درد سخن نمی کند.
حافظ.
، رحم کردن. (از آنندراج) :
گفتمش درد دل خویش دلش درد نکرد
این همه مهر و محبت اثری کرد نکرد.
سیدعبداﷲ حالی تخلص (از آنندراج)
دردی که دل ز دست تو می کرد می کند
بر دل چگونه دست نهم درد می کند.
خواجه آصفی (از آنندراج).
التذاع، سخت درد کردن زخم و ریش و آنچه بدان ماند. (المصادر زوزنی). طمر، درد کردن دندان. (از منتهی الارب). فقیر، آنکه مهرۀ پشتش درد کند. (دهار). لبن، درد کردن گردن از بالش. (از منتهی الارب).
- امثال:
از نخورده بگیر بده به خورده، آنکه خورده خورده دانش درد می کند. (امثال و حکم) ، ناراحت و رنجور شدن. رنج و ناراحتی بر کسی عارض شدن. درد گرفتن. عارض شدن وجع. آزرده شدن. متأثر شدن: خلیفه را سخت درد کرده بود از بوسه دادن من بر سر و کتف و دست و آهنگ پای بوس کردن. (تاریخ بیهقی ص 174).
ملک از ناخن همی جدا خواهی کرد
دردت کند ای دوست خطا خواهی کرد.
احمد برمک (از فرهنگ اسدی).
در درد فراق تو دل من
جان داد و نکرد هیچ دردش.
خاقانی.
، ناراحت و رنجور ساختن. دچار رنج و ناراحتی کردن:
مغزت نمی برد سخن سرد بی اصول
دردت نمی کند سر روئین چون جرس.
سعدی.
این همه خار می خورد سعدی و بار می برد
سنگ جفای دوستان درد نمی کند بسی.
سعدی.
- درد کردن سخن کسی را، اثر کردن ملامت در او. (یادداشت مرحوم دهخدا) :
کشتۀ غمزۀ تو شد حافظ ناشنیده پند
تیغ سزاست هرکه را درد سخن نمی کند.
حافظ.
، رحم کردن. (از آنندراج) :
گفتمش درد دل خویش دلش درد نکرد
این همه مهر و محبت اثری کرد نکرد.
سیدعبداﷲ حالی تخلص (از آنندراج)
داخل کردن ادخال، بیرون آوردن (از اضداد)، رها کردن آزاد ساختن، یا از خود در آوردن دروغ پردازی کردن مطلبی از خود ساختن که واقعیت نداشته باشد
